روندهای حاکم بر آینده جهان اسلام

شناسایی و تحلیل روندهای تأثیرگذار بر آینده، یکی از فعالیت‌های ضروری برای ترسیم مسیر تحقق آینده‌‌ی مطلوب است. هدف اصلی این مقاله آن است که با ارائه روندهای آینده جهان اسلام، دریچه‌ای برای طراحی چشم‌انداز مطلوب جهان اسلام و چگونگی تحقق آن بگشاید. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا، ضمن بررسی آثار آینده‌پژوهانی که وجوهی از آینده جهان اسلام را به تصویر کشیده‌اند، چگونگی رابطه اسلام و آینده از منظر ایشان نیز مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است و همچنین تلاش شده است با روش تحلیل روند، افزون بر معرفی مهم‌ترین دستاوردهای فعالیت‌های آینده‌پژوهانه انجام‌شده در حوزه آینده جهان اسلام، روندهای تأثیرگذار بر آینده آن نیز به تصویر کشیده شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که فاصله‌گرفتن آینده‌پژوهی از مبانی و اندیشه سکولاریستی، نقشی مؤثر در شکل‌گیری آینده مطلوب جهان اسلام و ترویج آن در جامعه‌ی جهانی دارد و برای رسیدن به این مهم لازم است با تبیین و تاکید بر ضرورت بهره‌جویی از آموزه‌های اسلامی(به عنوان ابزاری برای اسلامی‌سازی آینده‌پژوهی و خلق تمدن مبتنی بر اسلام) روندها و جهت‌گیری‌های آینده به سوی شکل‌دادن به تمدن اسلامی سوق یابند.